⚜⚜SHE'RIY JANRLAR⚜⚜
🔆 FARD- arabcha «yakka yolgʻiz» degan ma'noni bildiradi .Fardning koʻpligini mufradot «fardlar»deyishadi
Fardning qofiyalanishi:
a-a yoki b-b
Misol:
Bu gulshan ichra yoʻqdur baqo guliga sabot,
Ajab saodat erur yaxshlik bilan chiqsa ot.„ A Navoiy”
🔆Qit'a arabcha soʻz boʻlib «kesik, qism, boʻlak»degan ma'nolarni bildiradi.Uni mat'lasi yoʻq gʻazalga oʻxshatish mumkin.
Qit'aning qofiyalanishi:
b - a, d - a.
Misol:
Soʻzchi holin boqma, boq soʻz holini,
Koʻrma kim der oni, koʻrgil kim ne der.«A Navoiy»
🔆 Masnaviy arabcha «ikkilik juft degan ma'noni bildiradi.
Masnaviyning qofiyalanishi:
a-a, b-b, d-d,......
Misol:
Nedur ahvoling ey zori gʻaribim
Visolim davlatidin benasibim?
«A Navoiy»
🔆Gʻazal arabcha «oshiqona soʻz»degan ma'noni bildiradi
yoki xotin- qizlar bilan yoqimli muomalada boʻlish demakdir
Gʻazalning qofiyalanishi:
a-a, b-a, d-a, e-a,.....
Misol: A Navoiyning «Ey sabo»
radifli gʻazali
🔆Tuyuq sof turkcha soʻz boʻlib «tuymoq» (bogʻlamoq) «yechilmaydigan qilib tuymoq »
«chigallashtirmoq» degan ma'nolarni anglatadi
Tuyuqning qofiyalanishi:
a - a - a - a, yoki a - a -a -b,
Misol:
Vaslidin soʻz der yoʻq yaro manga
Hajr aro rahm aylagil yaro manga
Oʻqung etti koʻp yamon yaro manga
Marhami lutfing bila yaro manga
«Z. M Bobur»
🔆Ruboiy arabcha «toʻrtlik»degan ma'noni bildiradi
Qofiyalanishi: a-a-a-a, yoki a-a-a-b,
Misol: A Navoiyning «Koʻz bila qoshing yaxshi ,qabogʻing yaxshi.....»deb boshlanuvchi ruboiysi
🔆Mustazod arabcha «orttirilgan»degan ma'noni bildiradi gʻazal kabi qofiyalanadi
Mustazodning qofiyalanishi:
a-a, b-a, d-a,......
Misol:
Mashrabning «Bul xasta vujudimni meni oʻrtadi butkul »
deb boshlanuvchi mustazodi
🔆Muammo arabcha «berkitilgan, yashirilgan, koʻr qilingan»degan ma'nolarni bildiradi
Qofiyalanishi:
a-a, yoki a-b, yoki a-a, b-a,
Misol:
Firoqu rashqu hajru oh ila dard
Biror harf ibtidodin aylabon fard
«A Navoiy»
🔆 Chiston forscha «chist-on?»soʻzidan olingan boʻlib «nima u ?» drgan ma'noni bildiradi
Qofiyalanishi: a-a-b-a,
Misol: Uvaysiyning «Anor»chistoni
🔆Marsiya arabcha «yigʻlash » «yigʻi berish» degan ma'noni bildiradi
Misol:« Alp er toʻngʻa »marsiyasi
🔆 Tarkibband arabcha «bandni biriktirish »degan ma'noni bildiradi
🔆 Tarji'band arabcha(«tarji »-qaytarish, «band» -bogʻlash degan ma'noni bildiradi
Misol: Ogahiyning «Dahr uyi bunyoddurkim suv uzadur mahkam emas »deb boshlanuvchi tarji'bandi
@qiziqarli_ona_tili
@qiziqarli_ona_tili
🔆 FARD- arabcha «yakka yolgʻiz» degan ma'noni bildiradi .Fardning koʻpligini mufradot «fardlar»deyishadi
Fardning qofiyalanishi:
a-a yoki b-b
Misol:
Bu gulshan ichra yoʻqdur baqo guliga sabot,
Ajab saodat erur yaxshlik bilan chiqsa ot.„ A Navoiy”
🔆Qit'a arabcha soʻz boʻlib «kesik, qism, boʻlak»degan ma'nolarni bildiradi.Uni mat'lasi yoʻq gʻazalga oʻxshatish mumkin.
Qit'aning qofiyalanishi:
b - a, d - a.
Misol:
Soʻzchi holin boqma, boq soʻz holini,
Koʻrma kim der oni, koʻrgil kim ne der.«A Navoiy»
🔆 Masnaviy arabcha «ikkilik juft degan ma'noni bildiradi.
Masnaviyning qofiyalanishi:
a-a, b-b, d-d,......
Misol:
Nedur ahvoling ey zori gʻaribim
Visolim davlatidin benasibim?
«A Navoiy»
🔆Gʻazal arabcha «oshiqona soʻz»degan ma'noni bildiradi
yoki xotin- qizlar bilan yoqimli muomalada boʻlish demakdir
Gʻazalning qofiyalanishi:
a-a, b-a, d-a, e-a,.....
Misol: A Navoiyning «Ey sabo»
radifli gʻazali
🔆Tuyuq sof turkcha soʻz boʻlib «tuymoq» (bogʻlamoq) «yechilmaydigan qilib tuymoq »
«chigallashtirmoq» degan ma'nolarni anglatadi
Tuyuqning qofiyalanishi:
a - a - a - a, yoki a - a -a -b,
Misol:
Vaslidin soʻz der yoʻq yaro manga
Hajr aro rahm aylagil yaro manga
Oʻqung etti koʻp yamon yaro manga
Marhami lutfing bila yaro manga
«Z. M Bobur»
🔆Ruboiy arabcha «toʻrtlik»degan ma'noni bildiradi
Qofiyalanishi: a-a-a-a, yoki a-a-a-b,
Misol: A Navoiyning «Koʻz bila qoshing yaxshi ,qabogʻing yaxshi.....»deb boshlanuvchi ruboiysi
🔆Mustazod arabcha «orttirilgan»degan ma'noni bildiradi gʻazal kabi qofiyalanadi
Mustazodning qofiyalanishi:
a-a, b-a, d-a,......
Misol:
Mashrabning «Bul xasta vujudimni meni oʻrtadi butkul »
deb boshlanuvchi mustazodi
🔆Muammo arabcha «berkitilgan, yashirilgan, koʻr qilingan»degan ma'nolarni bildiradi
Qofiyalanishi:
a-a, yoki a-b, yoki a-a, b-a,
Misol:
Firoqu rashqu hajru oh ila dard
Biror harf ibtidodin aylabon fard
«A Navoiy»
🔆 Chiston forscha «chist-on?»soʻzidan olingan boʻlib «nima u ?» drgan ma'noni bildiradi
Qofiyalanishi: a-a-b-a,
Misol: Uvaysiyning «Anor»chistoni
🔆Marsiya arabcha «yigʻlash » «yigʻi berish» degan ma'noni bildiradi
Misol:« Alp er toʻngʻa »marsiyasi
🔆 Tarkibband arabcha «bandni biriktirish »degan ma'noni bildiradi
🔆 Tarji'band arabcha(«tarji »-qaytarish, «band» -bogʻlash degan ma'noni bildiradi
Misol: Ogahiyning «Dahr uyi bunyoddurkim suv uzadur mahkam emas »deb boshlanuvchi tarji'bandi
@qiziqarli_ona_tili
@qiziqarli_ona_tili