Ilmsiz(lashtirilgan) qon!Qon donorligi yaxshi ish, u yurak faoliyatini yaxshilaydi, qon aylanishini faollashtiradi, immunitetni mustahkamlaydi, stressni kamaytiradi va bepul tibbiy tekshiruv imkonini beradi. Ammo quyida yozayotganim, fikri ojizona qarashlarim bu borada emas!
Yoʻlda yurganda imkon qadar yozuv oʻqimaslikka harakat qilaman, chunki oʻzbek tili imlosidan judo qilinayotgan qatl jarayonini kuzatish ogʻriqli.
Turkiy davlatlar vakillari 34 ta harfdan iborat yagona alifboni tatbiq etish boʻyicha kelishib oldi
(2024-yil, sentyabr, Boku). “Umumiy alifboning yaratilishi nafaqat turkiy xalqlar oʻrtasidagi oʻzaro anglashuv va hamkorlikni mustahkamlaydi, balki ularning tillarini saqlab qolishga ham hissa qoʻshadi”, deya jar solindi oʻsha vaqtlarda.
Bu albatta yaxshi, ammo ikki avlod qiyinchiliklari — imloviy, maʼnoviy, savod va savodsizlik oʻrtasida sarson yurgan ota-bola hali bir-birini toʻla tushunib ulgurmay, oraga umumiy turkiy alifboda savodi chiqqan nabiraning qoʻshilishi menga qoʻrqinchli tuyulyapti.
Maʼlumot uchun, Oʻzbekistonda 1993-yil 2-sentyabr kuni lotin alifbosiga oʻtish toʻgʻrisidagi qaror qabul qilingan, 1995-yildan boshlab esa yangi alifbo bosqichma-bosqich joriy etila boshlagan. Mana, bu qarorga ham roppa-rosa 31-yil toʻldi, lekin davlat idoralari, rasmiy qaror va hujjatlar, yuqori lavozimlardagi juda koʻpchilik hanuz kirillda ish yuritadi.
Bugun koʻcha eʼlonlari, reklama bannerlari, umuman harflar ishtirok etgan har qanday borlik kirill va lotin alifbolarini qoʻllayotgan odamlarning ishi bilan toʻlib toshgan.
Oddiy xalq vakillarini aytmasa ham boʻladi:
• katta yoshlilar qayerdadir ariza yoki boshqa hujjat toʻldirishiga toʻgʻri kelib qolsa, kirillda yozsam boʻladimi? deb soʻrashadi:
• bozorlik qilishga otlangan amaki kelinidan roʻyxatni tushunarli tilda yozib berishini iltimos qiladi;
• ayrim ota-onalar farzandining darsiga koʻmaklasha olmaydi, kundaligida baholardan boshqasini deyarli tushunmaydi;
• telefon kontaktlari Ylygbek (Ulugʻbek), gonier ykam (Doniyor ukam) kabi qayd etilgan.
Xullas, qisqa qilib aytsam, Oʻzbekiston va oʻzbeklar yana yangi alifbo tatbiq etilishiga hozircha tayyor emas.