Kommunizm va Sotsializm. Ko’pchilik bu ikki tuzumni bir xil tushuncha ekanligini aytishadi, lekin ular orasidagi farq haqida bilarmidingiz? Dunyoda hali hech qaysi davlat o’zini to’liq Kommunistik davlat deb atay olmasligini va bunday davlatni hali dunyo ko’rmaganliginichi? Yuqorida bu ikki tizim o’rtasidagi bog’liqlikni ochib bergan videoni ko’rishingiz mumkin.
Ikkala tuzumning ham kelib chiqishi ikki asosiy sabablarga borib taqaladi:
•
ishchi kuchining mehnatini meyorlashtirish. Ish vaqtini qisqartirish, oylik va dam olish kabi narsalar.
•
xalqlar orasidagi iqtisodiy guruhlarni yo’qotish. Ya’ni aholi orasida o’ta boy va nochor aholini yo’qotish.
Bu ikkala tuzumni turli hil davlatlarda alohida versiyalari bor: Leninizm, Stalinizm, Trotskiyizm, Maosizm va boshqalar. Bularning hammasining tag zamirida esa Marksizm yotadi. Mashxur iqtisodchi Karl Marks kommunist manifestini yozgan inson hisoblanadi.
U davrda agar siz biron bir korxonadi ishlayapgan bo’lsangiz, siz o’sha korxona boshlig’ining “maxsulot”i hisoblanasiz. Bu esa notenglikni keltirib chiqarib, Burjualar (korxona boshliqlari) tomonidan proletariatlarni (ishchi guruh) boshqarilishiga olib keladi. Marksizm esa bu notenglikni oldini olardi. Ya’ni jamiyat bu tuzumni o’zgartirishi bunda hatto proletarlar ham mahsulot kabi boshqarilishi emas balki yuqoridagi kuchga ega bo’lishi kerakligi aytilgan. Kommunizm bilan Sotsializmning asosiy g’oyalari shunga asoslangan. Karl Marks fikriga qaraganda, Sotsializm aslida Kapitalizmdan keyin keluvchi tuzum hisoblanib, Kommunizmga sabab bo’luvchi omil hisoblanadi. Sotsializmda shaxsiy mol-mulk emas balki tovarlarga oid bo’lgan qarorlarni hukumat chiqarishi aytilgan. Kapitalistik jamiyatga o’xshab bir-birlari bilan raqobat qilish o’rniga, jamiyat bir maqsad yo’lida qo’llaridan kelgan hissalarini qo’shishadi va tovarlar ham hammaga teng bo’linadi. Bu turdagi xizmatlarning turli xil variantlarini sog’liqni saqlash tizimida, maktab sohasida va boshqa ijtimoiy servislarda ko’rishimiz mumkin.
Agar davlat hamma tovarlarni boshqarsa, bundan keyingi qadam kollektiv egalik qilishdir. Faqatgina tovarlarni emas, jamiyat va iqtisodga oid bo’lgan har bir aspektlariga egalik qilishdur. Buni ichiga hatto shaxsiy mol-mulk ham kiradi.
Bunda jamiyatning har bir azosi baxtli va ozod yashashdan iborat bo’lgan umumiy kollektiv maqsad yo’lida birlashib, shu maqsad uchun harakat qilishadi.
Yuqorida ta’kidlangandaqa, hali dunyoda to’liq kommunistik davlat bo’lmagan. Buning sababi esa….
Yuqoridagi video orqali asosiy sababini bilib olishingiz mumkin.
Yana shunday videolarni tarjima qilishni davom ettiraymi? Qaysi mavzularni maslahat berasiz?
✨
@imaginewith_me✨