BOLALAR PSIXOLOGI

Бола тарбиясида психологияни билиш боланинг ҳиссий, ижтимоий ва ақлий ривожланиши учун жуда муҳим. Агар ота-она бола психологиясини тушунмаса, тарбияда хато қилиш эҳтимоли ошади.

Психологияни билмаган ота-она қандай хатоларга йўл қўяди?
1. Боланинг ҳис-туйғуларини тушунмаслик
• “Йиғлама!”, “Жаҳлингни чиқарма!” деб боланинг ҳиссиётларини инкор қилиш
• Бола ўзини тушунилишидан умидсиз бўлиб, ёпиқ ва муҳтож ҳис қилади
2. Муносабат муаммолари (юқори талаб ва танқид)
• Бола доимо “Мен яхши эмасман”, “Мени фақат муваффақиятим учун яхши кўришади” деб ўйлайди
• Ҳаддан ташқари танқид болада пастбаҳолик комплекси ҳосил қилади
3. Манипуляция ва жарима-мукофот усулидан нотўғри фойдаланиш
• “Сен яхши бола бўлсанг, сени яхши кўраман” деган ёндашув
• Бола меҳр ва эътиборни шартларга боғлиқ деб тушунади
4. Ота-она ҳис-туйғуларини назорат қилмаслик (асабийлашиш, жазолаш)
• Агар ота-она ўзини назорат қилмаса, бола ҳам қўпол ва сабрсиз бўлиб ўсади
5. Боланинг шахсиятини эмас, хатти-ҳаракатини баҳолаш
• “Сен ёмон боласан” ўрнига, “Бу ишинг нотўғри бўлди” деб тушунтириш керак

Психологияни билган ота-она боласига қандай ёрдам беради?

✅ Боланинг ҳиссиётларини тушуниб, уларни номлаб бериши керак
✅ Болани яхши кўришни унинг муваффақиятига боғламаслик керак
✅ Уни ҳар қандай ҳолатда ҳам қўллаб-қувватлаш
✅ Унинг шахсий ҳудуди ва фикрига ҳурмат билан қараш
✅ Ҳаддан ташқари жазолаш ўрнига сабабини тушунтириш.


https://t.me/bolalarqobiliyatiniochish

6 ойлик бола учун овқатланиш рацион қуйидагича шаклланади:

1. Она сути ёки сунъий озиқлантириш (формула)
• Ҳали ҳам асосий озуқа манбаи бўлиб қолади.
• Кун давомида 4-5 марта (тахминан 700-900 мл) она сути ёки формула берилади.

2. Қўшимча овқатлар (прикорм)

6 ойликдан бошлаб болага қўшимча овқатлар киритилади, лекин бу она сути ўрнини босмайди. Аввалига 1-2 қошиқдан бошлаб, боланинг реакциясига қараб миқдор оширилади.

Биринчи киритиладиган таомлар:

✅ Кашалар (глютенсиз): гречка, кўксимиз, жавдар кашаси (биринчи ҳафтада сутсиз тайёрланади).
✅ Пюре: сабзи, картошка, брокколи, кабачки, гулкарам.
✅ Мевали пюре: олма, банан, нок (овқатдан кейин десерт сифатида).
✅ Эрталабки тухум сариғи (ярим қошиқдан бошлаб, ҳафтасига 2-3 марта).
✅ Суюлтирилган гўшт пюреси (мурғ, мол гўшти, қуён гўшти) – 6,5-7 ойдан бошлаб.

3. Овқатланиш тартиби (кунлик рацион)

Вақт Овқатланиш тури
07:00 Она сути/формула
10:00 Каша ёки сабзавот пюреси + сут
13:00 Гўштли пюре ёки сабзавот пюреси + мевали пюре
16:00 Она сути/формула
19:00 Сабзавот пюреси ёки тухум сариғи
22:00 Она сути/формула

Муҳим тавсиялар:
• Янги маҳсулотларни 3-5 кун интервал билан, бирини киритиб, реакцияни кузатиш керак.
• Шакар, туз, ҳаддан ташқари ширин мевалар бериш тавсия этилмайди.
• Боланинг аллергияси бор-йўқлигини кузатиб бориш муҳим.
• Овқатларни аввалги даврда қуёшта пиширилган (пюрелаштирилган) ҳолда бериш керак.

Агар болада ҳазм қилиш муаммолари ёки аллергик реакциялар кузатилса, педиатр билан маслаҳатлашиш зарур.


https://t.me/bolalarqobiliyatiniochish