#mulohazali_mavzu
🔥
KO‘RNAMAK Falonchiga yaxshilik qilgan edim, bilmadi, nonko‘r. Pistonchiga yaxshilik qilgan edim, tuzlug‘imga tupurdi, ko‘rnamak... Bular doimo odamlar orasida yangraydigan gap.
Bir davrlar bo‘ldi. Atrofimdagilar - sotib ketdi. Aldab ketdi. Biznesimni o‘g‘irladi. Singanimda kechib ham ketdi. Yaxshiliklarimga ko‘z yumdi. Ko‘rnamak, nonko‘rlar, dedim. Alam qildi. Dilim og‘ridi. Hazm qila olmadim...
Vaqtlar o‘tdi, men yagona emasligimni bildim. Kim bilan gaplashmay hammasi kuygan yuraklar... Atrofdagi nonko‘rlardan, ko‘rnamaklardan kuyganlar behisob ekan.
Shunda tushunib yetdim, muammo odamlarda emas, o‘zimda ekan. Odatda yaxshilik qilayotganimizda kimdir bilsin, bilib qo‘ysin deymiz. Qaytishini kutamiz. Qilgan yaxshiligimiz (moddiy yoki ma’naviy) kattaligiga qarab, minnatdorchilikni ham shunga yarasha kattasini kutamiz. Biz kutganday munosabat bo‘lmaganidan keyin xafa bo‘lamiz. Atrofimizni ko‘rnamaklikda ayblaymiz. Vaholanki, inson unutuvchi. Biz shuni unutamiz. Eslab yursin, qaytarsin, bilsin, qulluq qilsin, deymiz.
Insonni ikki narsa hor qilar ekan:
MINNAT – qilgan yaxshiligini yuziga solish.
TAЪMA – odamlardan nimadir kutish.
Shu ikki narsa insonni aslida kimligini ko‘rsatib beradi. Chunki bu illatlar qalb bilan bog‘liq. Odamlar ko‘z o‘ngida qanchalik yaxshi bo‘lib ko‘rinmang minnat qildingizmi, shuncha qilganlaringiz Alloh uchun emas, aslida nafs uchun yoki boshqa bir sabab uchun bo‘lganligini ko‘rsatib beradi.
Abdulla Oripov bir intervyusida "Mashrabni osgan eldan nima ham kutar edim", deb yozg‘irgan edi. El hech kimga vafo qilmagan. Inson nimadir amal qilayotganida odamlarga tayansa, albatta pand yeydi. Chunki qonuniyat shunday. Namozda har kuni va’da beramiz: Sengagina ibodat qilamiz va sendangina yordam so‘raymiz. Yordam ham, suyanish ham, tayanch ham o‘zidan.
Imom Shofeiy "kimga yaxshilik qilgan bo‘lsam, o‘sha odamdan menga faqatgina yomonlik qaytdi. Ammo qilgan yaxshiliklarim, men kutmagan odamlardan ziyodasi bilan qaytdi", degan ekanlar. Bu gap menga qattiq tasir qildi. Biz niyatni to‘g‘rilab olsak, unutuvchi, xato qiluvchi odamlardan gina qilib yurmaymiz. Shunchaki, unutamiz. Chunki yaxshilikni ko‘rnamaklar ko‘rib qo‘yishi, minnatdor bo‘lishi uchun emas, xolis Alloh uchun qilamiz. Qilgan amallarimizni minnat qilib habada ham qilmaymiz.
Ko‘rnamak, nonko‘r, deb yurgan odamlarni ko‘rsam, ayb o‘zida ekan, - deydigan bo‘lib qolganman. Qilingan yaxshilikni eslab yurgandan, unutib yuborsangiz, bordi-yu o‘sha odamdan yaxshilik qaytsa xursand bo‘lasiz. Tilla topib olgan odamday. Bordi-yu, yaxshiligingiz qaytmasa, eng kamida xafa bo‘lmaysiz. Dilingiz og‘rimaydi. Odamlarni yomon ko‘rib qolmaysiz.
Qarz berib ololmay yurganlar "insoniga qarz bermayman", deydi. Vaholanki, aldamchi, kazzob odamlar dunyo yaralibdiki bor. Sizga uchramaydi, degan garantiya ham yo‘q. Shunchaki, berayotganingizda niyatni to‘g‘rilang. Shunda yaxshiliklarda bardavom bo‘lasiz. Qalbingiz qotib qolmaydi. Qalbni Nafrat egallamaydi.
Odamlarga suyanib qolmangki, boshingizda tashvish tushganida "Mashrabni osgan el...", demang. Zero, sunnat shunday. Yillab da’vat qilib, odamlarni o‘ziga ergashtira olmagan payg‘ambarlarni ko‘rar ekanmiz qiyomatda. Amallarni taftish qilsak, qanchadan qancha amallarimiz riyo, minnat, tama kabi narsalar bilan yo‘q bo‘lib ketayotganini ko‘ramiz.
Ko‘rnamak va nonko‘rlik bo‘lsa, bu ham o‘zimiz. Biz Rob taoloning bergan ne’matlariga ko‘rnamakmiz. Rizqimizga nonko‘rmiz. Shunchaki, unutuvchimiz, xolos.
Said Islom @bola_tarbiyasi 🏡 –
Oliy maqsadga aylansin!