Qurʼon soʻzini toʻgʻri ishlataylik!
Qurʼon - Alloh taolo nozil qilgan kitob.
Mus’haf - oʻsha vahiyning varaqlarda chop qilingani.
Shunday ekan, masalan, men Qurʼon sotib oldim, emas, mus’haf sotib oldim, deyish toʻgʻriroq boʻladi.
Menga Qurʼonimni uzatib yuboring, emas, mus’hafimni uzatib yuboring deyish kerak.
Alloh taolo mus’hafning Fotiha surasida bunday degan, emas, Qurʼonning Fotiha surasida bunday degan, deyish kerak.
Mus’hafni yodladim, demaysiz, Qurʼonni yodladim, deysiz.
Masalan, Qurʼonni mus’hafga qarab yodladim, deysiz.
Qurʼonni tahoratsiz ushlama, degandan koʻra, mus’hafni tahoratsiz ushlama, degan toʻgʻiroq. Qurʼon shundoq ham qalbida, xotirasida.
Mus’hafim eskirib qoldi, mus’hafim yoʻqolib qoldi, mus’hafim uyda qolib ketibdi, kabi jumlalarda Qurʼon soʻzini ishlatgandan mus’haf soʻzini ishlatgan yaxshiroq.
Xullas, qachonki, kitobni - muqova orasidagi varaqlarni nazarda tutsangiz, mus’haf deyish, qachonki, vahiyni nazarda tutsangiz, Qurʼon deyish toʻgʻriroq boʻladi.
Arablar buni yaxshi farqlaydilar, afsuski, bizning oʻzbek tilida bu farq qadimda barchaga maʼlum boʻlgan esa-da, zamonaviy oʻzbek tilida unutilgan. Ahli ilm, tolibi ilm birodarlar bu farqlarni yaxshi bilishadi. Boshqalarga ham foydali boʻlar deb bir eslatay dedim.
Qanchadan qancha soʻzlarni, ayniqsa, atama (termin)larni rus, ingliz va boshqa tillardan olamiz. Dinimizning eng muhim mavzulariga oid atama va istilohlarni ham arab tilidan tarjima qilavermay, boricha olishni oʻrgangan yaxshiroq. Aslida bu soʻzlar oʻris bosqinidan oldingi asl oʻzbek tilida boʻlgan va ularni qaytarish tilimizning boyligi, goʻzalligi hamda tarixini saqlash yoʻlida ham yaxshi qadam boʻladi vallohu aʼlam.
© Mahmud Usmon
Obuna boʻling: @bahodir_mehriddin
Qurʼon - Alloh taolo nozil qilgan kitob.
Mus’haf - oʻsha vahiyning varaqlarda chop qilingani.
Shunday ekan, masalan, men Qurʼon sotib oldim, emas, mus’haf sotib oldim, deyish toʻgʻriroq boʻladi.
Menga Qurʼonimni uzatib yuboring, emas, mus’hafimni uzatib yuboring deyish kerak.
Alloh taolo mus’hafning Fotiha surasida bunday degan, emas, Qurʼonning Fotiha surasida bunday degan, deyish kerak.
Mus’hafni yodladim, demaysiz, Qurʼonni yodladim, deysiz.
Masalan, Qurʼonni mus’hafga qarab yodladim, deysiz.
Qurʼonni tahoratsiz ushlama, degandan koʻra, mus’hafni tahoratsiz ushlama, degan toʻgʻiroq. Qurʼon shundoq ham qalbida, xotirasida.
Mus’hafim eskirib qoldi, mus’hafim yoʻqolib qoldi, mus’hafim uyda qolib ketibdi, kabi jumlalarda Qurʼon soʻzini ishlatgandan mus’haf soʻzini ishlatgan yaxshiroq.
Xullas, qachonki, kitobni - muqova orasidagi varaqlarni nazarda tutsangiz, mus’haf deyish, qachonki, vahiyni nazarda tutsangiz, Qurʼon deyish toʻgʻriroq boʻladi.
Arablar buni yaxshi farqlaydilar, afsuski, bizning oʻzbek tilida bu farq qadimda barchaga maʼlum boʻlgan esa-da, zamonaviy oʻzbek tilida unutilgan. Ahli ilm, tolibi ilm birodarlar bu farqlarni yaxshi bilishadi. Boshqalarga ham foydali boʻlar deb bir eslatay dedim.
Qanchadan qancha soʻzlarni, ayniqsa, atama (termin)larni rus, ingliz va boshqa tillardan olamiz. Dinimizning eng muhim mavzulariga oid atama va istilohlarni ham arab tilidan tarjima qilavermay, boricha olishni oʻrgangan yaxshiroq. Aslida bu soʻzlar oʻris bosqinidan oldingi asl oʻzbek tilida boʻlgan va ularni qaytarish tilimizning boyligi, goʻzalligi hamda tarixini saqlash yoʻlida ham yaxshi qadam boʻladi vallohu aʼlam.
© Mahmud Usmon
Obuna boʻling: @bahodir_mehriddin