PEDIATR MASLAHATI


Kanal geosi va tili: O‘zbekiston, O‘zbekcha
Toifa: Telegram


Kanalda bolalar salomatligiga doir va bolalar parvarishi haqida maʼlumotlar berib boriladi.
✍️ Admin:
@Pediatr_A
💭 Reklama:
@tibbiyreklamabot

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Kanal geosi va tili
O‘zbekiston, O‘zbekcha
Statistika
Postlar filtri


🌸6 OYGACHA BO’LGAN BOLALARNI OVQATLANTIRISH

◾️Farzandingizni 6 oylik (180 kunlik) bo’lguncha faqat ko’krak suti bilan boqing

◾️Go’dak qancha hohlasa shuncha va qachon hohlasa o’sha vaqtda sutka davomida 10-12 marta emizing

◾️Go’dakdagi ochlik belgisi bu - barmoqlarini qimirlatish yoki qo’lini so’rish

◾️Har hir emizish paytida go’dakni bitta ko’krakni to’liq emishga undab turing, shundan keyingina ikkinchi ko’krakni bering

◾️Go’dakka boshqa ovqat va suyuqliklar bermang

👉 @anvar_pediatr


✅Bolalarda burun qonashining sabablari

📌Tashqi omillar


🌸Havo namligining juda pastligi
🌸Issiq urishi
🌸Mexanik jarohat
🌸Dorilarning ta’siri hisobiga
🌸Avval olingan jarohatlar

📌Ichki omillar

🌸Shilliq qavatlarning shishiga sabab bo‘luvchi kasalliklar
🌸Qon ivish mexanizmidagi buzilishlar
🌸Surunkali kasalliklar
🌸Burunning o‘sma kasalliklari
🌸Burun qon tomirlaridagi tug‘ma buzilishlar
🌸Gipertoniya kasalligi

👉
@anvar_pediatr


👶🏻 Bolalar nega kech gapiradi?

— Bolalar odatda 1-2 yoshdan gapirishni boshlaydi. Ammo, ba‘zi bolalar 3-4 yoshga yetsa ham gapirmaydilar. Bunga sabab, jismoniy yoki ruhiy zoʻriqishlar boʻlishi, bola bilan gaplashmaslik, oiladagi ba‘zi shovqinli holatlar va boshqa shu kabi e‘tiborsizlik hamda salbiy sabablar boʻlishi mumkin.

— Bolaning tili chiqmagan boʻlsa ham unga gapiring, u bilan gaplashing. Bola sizni sal boʻlsada tushunadi, albatta. Agar sizga ma‘qul kelsa, bolangiz bilan muhim mavzularda suhbat quring.

— Shuningdek, u bilan birga harakatli oʻyinlar oʻynang, aqlni charhlovchi oʻyinchoqlar bilan uni qiziqtiring. Eng kamida u bilan bir kunda 15-35 daqiqa shu kabi mashgʻulotlar oʻtkazing.

— Agar, biz bergan maslahat va tavsiyalar samara bermasa, uni iloji boricha tezroq bolalar shifokoriga koʻrsating. Iloji boʻlsa, bolalar psixoligiga ham olib borsangiz, yaxshi boʻladi

Ps: Bolaning rivojlanishi va tarbiyasi bilan uning chaqaloqlik davridan shugʻullanish yaxshi samara beradi

👉
@anvar_pediatr


👶🏻Normada bola necha yoshda gapiradi?

📌Chaqaloqlar ikki oyda tovush chiqaradi,
📌4-6 oylikda ilk boʻgʻinlarni aytsa bola nutqi rivojlanishi meʼyorida ekanini bildiradi.
📌10-11 oylikda odatda ilk soʻzlarni talaffuz qiladi,
📌1 yoshda esa uning soʻz boyligi 5-10 soʻzdan,
📌2 yoshda esa 200-300 soʻzdan iborat boʻlishi kerak.
📌3 yoshda bola qoʻshma gaplarni tuza oladi va sheʼrlarni aytadi.

🤷🏻‍♀️Koʻpincha ota-onalar bolani birinchi marta logopedga uch yoshida olib kelishadi. Besh yoshda nutqni toʻgʻrilash qiyinroq kechadi. Yaxshi mutaxassis sizni nevrologga yuborishi mumkin.

👉 @anvar_pediatr


🌸Chaqaloqda ichi ketib kasallanganda qancha vaqtda ichaklar faoliyati tiklanadi?

     Ich ketishi bu himoya refleksi,  organizmga tushgan infeksiya, zaharli modda, hazm bo'lmagan ovqat qoldiqlarini chiqarib yuborish uchun ichaklar harakati kuchayib ketadi va tez-tez suyuq najas kelishi kuzatiladi.

     Bu vaqtda ichaklardagi hazm qilishda ishtirok etadigan foydali bakteriyalar ham yo'qotiladi, ularni tiklanishi uchun ma'lum vaqt kerak. Emizikli bolalarda tiklanish tez bo'ladi, chunki ona sutida tayyor foydali bakteriyalar va  bakteriyalarni oziqlanishi uchun oligosaharidlar mavjud.

     Emizikli bo'lmagan bolalarda esa probiotiklar bilan davolanganda ma'lum vaqt o'tib, har bir bola uchun individual tiklanish bo'ladi.

👉 @anvar_pediatr


Emizikli va homilador ayollarga tish muolajalari va milkdan ukol olish mumkinmi?

🌸Albatta, bu muolajalarning bolaga taʼsiri bor, siz emizikli farzandingiz borligini yoki homiladorligingizni aytsangiz, shifokor shu vaziyatga qarab muolaja qiladi.

🌸Tishni davolatishni orqaga surmaslik kеrak, nеga?
▫️ Tish ogʻrigʻiga dosh bеrish qiyin;
▫️ Tish ogʻrigʻi va patologiyasi bora-bora kuchayib boradi;
▫️Vaqt jihatidan ҳam koʻp vaqt oladi.

❗️Ҳurmatli ayollar, sizlarga homiladorlikka tayyorlanish jarayonida tavsiyamiz:
✔️oʻzingizni toʻliq davolashga harakat qiling;
✔️immunitеtingizni yaxshilang;
✔️tishlaringizni davolating;
✔️kеrakli minеral va vitaminlarni qabul qiling, sogʻlom ovqatlaning.

👉 @anvar_pediatr


🌸Qizamiq kasalligining klinik belgilari

Kataral davri belgilari:
▪️konyuktivit
▪️isitma 37,5 dan 39,5 °C gacha
▪️holsizlik
▪️bosh og'rig'i
▪️tumov
▪️quruq yo'tal
▪️tomoq qizarishi

Toshma toshishidan 1-2 kun oldin lunjlar shilliq pardasida oq rangli qizil halqa bilan o'ralgan Koplik dog'lari(chapdagi rasm) paydo bo'ladi. Qizamiq kasalligini erta tashxislash uchun xos belgi hisoblanadi.

Toshma toshish davri:
Qizamiq toshmasi kasallikning 4-5 kunidan 3 kun davomida toshadi.
▪️1-kun toshmalar dastlab quloq orqalariga bir kecha-kunduz davomida davomida yuz, bo'yin va ko'krak yuqori qismi yelkagacha toshadi.
▪️2-kun tana(o'ngdagi rasm) va qo'llarning yuqori qismiga toshadi.
▪️3-4 kun qo'l va oyoqning barcha qismiga toshadi. Dog' va papulalar kattalashib bir-biriga qo'shilib ketadi.

👉 @anvar_pediatr


🌸Ich qotishining oldini olish uchun har bir ona quyidagi maslahatlarga amal qilishi zarur:

📌chaqaloqni to‘ydirib emizing, qorni och qolmasin;

📌chaqaloqni ko‘pincha qorni bilan yotqizib qo‘ying;

📌bolani qo‘ltig‘idan ushlab tanasini harakat qildirish kerak;

📌ichak faoliyatini yaxshilash uchun chaqaloqqa vrach bilan maslahatlashgan holda vitaminlar berib turish mumkin;

📌bolaning qornini soat mili bo‘yicha asta-sekin silang.

👉 @anvar_pediatr


⚡️Farzandingiz yoki yaqiningiz oyogʻida muammo boʻlsa poyafzaliga qarang.

Agar tana ogʻirligi poyafzalga notoʻgʻri taqsimlansa albatta gʻayritabiiy yediriladi, qiyshayadi yoki nootadiy yirtiladi.

Koʻpincha bunga yassioyoqlik, X simon yoki O simon oyoqlar, tovondagi yoki barmoqlardagi qandaydir muoammodan darak beradi.

Shunday muammoni sezsangiz Ortopedga murojaat qiling.

Ortopedik va bolalar salomatligi haqida batafsil maʼlumot beriladigan maxsus kanal:


👉 @anvar_pediatr


❗️Ёш болани шакарга ўргатиб қўймаслик учун 5 та сабаб:

▪️шакар боланинг иммунитетини тушириб юборади. Келгусида астма, қандли диабетга чалиниш хавфини оширади;

▪️боланинг тишларини мўртлаштиради, карейсни келтириб чиқаради;

▪️боладаги метаболизмни бузади, суягининг нотўғри(қийшиқ, мўрт) ўсишига сабаб бўлади;

▪️хулқ-атворига ёмон таъсир қилади;

▪️агрессив, асабий ва ”қулоқсиз” қилиб қўяди.

👉 @anvar_pediatr


Covid-19 ning hozirgi kunda bolalarda uchrayotgan belgilari

🦠Isitma(38-40°C)

🦠Quruq yo‘tal

🦠Bosh og‘rigi

🦠Ko‘ngil aynishi yoki qusish

🦠Diareya(ich ketishi)

🦠Qorinda og‘riq

🦠Mushaklarda og‘riq

Yuqorida belgilar aniqlanganda, bolani darhol vrach pediatr va infeksionist ko‘rigiga olib boring!

👉 @anvar_pediatr


🔴Daun kasalligi - tugʻma oligofreniyaning bir shakli, bunda boladagi aqli norasolik bilan birga uning tashqi qiyofasi ham oʻziga xos koʻrinishda boʻladi.

⭕ Kasallik irsiy tabiatga ega boʻlib, kam uchraydi; bunga asosan xromosoma toʻplamida ortiqcha xromosomalar boʻlishi (21-juft) sabab boʻladi, shuning uchun ham baʼzan kasallik trisomiya deb yuritiladi.

⭕Daun kasalligiga yoʻliqqan bolalar nafaqat ruhiy, balki jismoniy jihatdan ham zaif va turli infeksion kasalliklarga moyil boʻladi.

➡️Bemorlarni asosan mehnat bilan davolash, maxsus maktablarda oʻqitish lozim.

👉 @anvar_pediatr


🌸Onaning doimiy havotirda bo'lishi va uyqudan voz kechishi sut kamayishiga sabab bo'ladi.

     Onaning bolasidan, o'zining sog'ligidan va atrofdagilardan doimiy havotirda, qo'rquvda bo'lishi ta'sirida qonida kortizol (stress gormoni) doimiy baland bo'lishiga, oksitotsin (baxt gormoni) kamayishiga olib keladi.

     Oksitotsin kam bo'lsa ko'kraklarda sut ko'p bo'lsa ham kam ajraladi. Sut qolib ketishi hisobiga keyingi safarga kamroq sut hosil bo'lishni boshlaydi va sut kamayib boradi.

     Ba'zi ayollar bolaga e'tibori shu qadar kuchliligidan uyqudan voz kechishadi. Bu to'g'ri emas. Uyqu insonni hayotiy muhim ehtiyojidir.

     Uyqu vaqtida organizm dam oladi, kerakli gormonlar ishlab chiqariladi, kun davomida bo'lib o'tgan voqealar bosh miyada analiz va sintez qilinadi. Uni yetarli bo'lmasligi modda almashinuvini, gormonlar balansini izdan chiqaradi. Bu sut yetarli hosil bo'lmasligini yuzaga keltiradi.

👉 @anvar_pediatr


🌸Bola bilan onaning alohida yotishi sut kamayishiga olib keladi.

⭐️Ko'pchilik onalar bolasini yonida olib yotishga qo'rqishadi, emizib bosib olishdan, oyoq-qo'lini ezilib qolishidan va h. k.

⭐️Barcha xavfsizlik choralari ko'rilgan bo'lsa ona va bola birgalikda yotgani maqsadga muofiq.

⭐️Bola kravatcha yoki belanchagida yotganida ona har safar turib bolani ko'tarib yoniga olib yotib yoki o'tirib emizishga erinishi mumkin. Shu vaqtda belanchagini tebratganida bola ochligini unutib uxlab qoladi.

⭐️Ona ko'kragida yig'ilgan sutni bola emmagani hisobiga bosh miyaga sutga bo'lgan talab kamaydi deb habar boradi va sut sekin-asta kam ishlab chiqarila boshlaydi.

⭐️Bundan tashqari aynan tunda gormonlar faol ishlab chiqariladi va keyingi kun uchun sut hosil bo'lishi uchun javob beradi, shu paytda emizishlar o'tkazib yuborilsa kunlik sut miqdori kamaya boshlaydi.

👉 @anvar_pediatr


🌸Ko'krak bilan oziqlantirishni 1 yoshda to'xtatsak.

⭐️Bu davr bolani ko'krakdan ajratish uchun optimal bo'lmagan davr hisoblanadi.

⭐️Bola uchun ona suti nafaqat kunlik ozuqa  manbai, balki immun hujayralarini olib turadi, ya'ni 18 oylikkacha bolada shaxsiy immunitet ishga tushmagan bo'ladi.

⭐️Bundan tashqari bola turli stressli vaziyatlarda emish orqali  tinchlanishi mumkin. Ona sutidagi endorfinlar hisobiga boladagi og'riqlar kamayadi va o'zini hotirjam his qila boshlaydi.

⭐️Kasallik tufayli isitma bo'lsa bolada  butun tanasida og'riq, bezovtalik va qo'rquv kuzatiladi. U uchun bu g'ayritabiiy, qo'rqinchli xolat, avvalgi isitma olganini tez unitadi, bu safargisi u uchun yangilik. Shu paytda tez-tez emizish bola taniga malham bo'ladi.

 ⭐️Ko'krakni emgani uchun qo'shimcha ovqatga o'rgana olmayapti, ishtaxasi yo'q, emizish to'htatilsa ishtaxasi yaxshilanadi degan fikrlar mutlaqo asossiz.

👉 @anvar_pediatr


🌸Bola emayotganda  ko'krakni tortib olish sut kamayishiga olib keladi.

⭐️Bu xatoni asosan 2-3 oydan keyin emizilayotganda amalga oshirilsa ayolda sut ishlab chiqarilishiga ta'sir ko'rsatadi.

⭐️Chaqaloq ilk oyida tez-tez emishi mumkin, chunki uning me'dasi kichik va uzoq emib charchaydi, shuning uchun  oz-oz tez-tez emadi. Shunda ona ko'kraklarida sut qismlanmaydi.

⭐️2-oydan keyin bola uzoqroq emib,  emish orasi ham 2-3 soatga yetishi mumkin. Shunda ona suti qismlanadi:

1. Old qism suvli:  oqsil, uglevodga boy, suvda eruvchi vitaminlar saqlaydi.
2. Orqa qismi yogʻli: yog'da eruvchi vitaminlarni o'z ichiga oladi.

⭐️Aynan uyqusida emayotganida ona shunchaki soska qilib yotibdi deb, ko'krakdan chiqarsa orqa sutning bir qismi qolib ketadi va bosh miyaga impuls boradi: "keyingi safarga ozroq sut ishlab chiqarilsin" deganday.

⭐️Orqa sut quyuqligiga bola yutganida ham ovoz kelmaydi, shuning uchun qachon bola emishni o'zi to'xtatib chiqarishini kutish lozim.

👉 @anvar_pediatr


🥕Sabzi va kabachkidan pyure - 6 oylikdan oshgan bolalar uchun taomnoma

Mahsulotlar:
•120 g sabzi
•150 g kabachki
•1 choy qoshiq o‘simlik yog‘i

Tayyorlanishi:
Sabzavotlar mayda kub ko‘rinishida kesiladi va bug‘da tayyorlanadi. Pyuresimon holatga kelguncha eziladi va o‘simlik moyi qo‘shib, aralashtiriladi.

👉 @anvar_pediatr


Homiladorlik davrida onaning oziqlanishi bolaning 
rivojlanishiga ta’sir etadimi?


Bola qorinda yashash davrida 
zarur bo‘lgan moddalami ona organizmidan oladi, shuning 
uchun bu ta’sir katta ahamiyatga ega emas deb hisoblaydilar.

Ammo uzoq muddat ocharchilikka duchor bo‘lgan onaning 
o‘lgan chaqalog‘ini tekshirish natijasi shuni ko‘rsatadiki, bu 
chaqaloqning og‘irligi deyarli me’yorda, lekin mikroskop 
orqali tekshirilganda, kemirchakda ichki sekretsiya bezlarida 
chuqur o'zgarishlar topilgan bo‘lib, atrofiya holiga kelganligi, 
ya’ni organ hujayralari, to‘qimalari kichrayib zaiflashib 
qolganligi aniqlangan.

📙Manba: "Bolalar kasalliklari propedevtikasi" Qoraxoʻjayev 2006

👉 @anvar_pediatr


Mana, kichkintoyingizni uxlashiga yordam beradigan bir necha qadamlar

😴 Bola uxlaydigan xonada tinch muhit yarating. Yorqin chiroqlarni oʻchiring, xona salqin va sokin ekanligiga ishonch hosil qiling.

🕓 Uyqu rejimini oʻrnating. Bolani har kuni bir vaqtda yotqizishga harakat qiling, shunda uning tanasi bunga koʻnikadi.

🤱 Bolani koʻkragingizga qoʻying yoki orqasiga (belchasiga) ohistalik bilan uring. Bu unga dam olishga va uxlab qolishiga yordam berishi mumkin.

☺️ Bolaning yotoqda qulay yotqizilganligini tekshiring. Uning yostigʻi va adyol nafas olishiga xalaqit bermasligiga ishonch hosil qiling.

👉 @anvar_pediatr


Bolalarda ich kelish chastotasi normalari

▪️Yangi tug'ilgan chaqaloqlarda defekatsiya akti chastotasi uni oziqlantirish(emizish) soniga teng bo'ladi - sutkada 6-7 marta
▪️2 oylikdan 6 oylikgacha - sutkada 4-5 marta
▪️7 oylikdan 1 yoshgacha - sutkada 2-3 marta
▪️Bola hayotining ikkinchi yilidan boshlab defekatsiya akti chastotasi - sutkada 1-2 marta.

Yuqoridagi normalar ona suti bilan oziqlantiriladigan bolalar uchun bo'lib, sun'iy aralashmalar bilan boqiladigan bolalarda ich kelishlar soni kamayishi mumkin.

❗️Bolada ich kelishlar soni normadan ko'paysa yoki umuman kelmay qolsa, shifokor pediatrga murojaat qiling.

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.