Short videolar miyangizni chiritadi!Bugungi kunda qisqa videolar – shortlar juda mashhur bo‘lib ketdi. TikTok, Instagram Reels, YouTube Shorts kabi platformalar orqali bir necha soniyalik roliklarni ko‘rib, vaqtimiz qanday o‘tganini ham bilmay qolamiz. Ammo bu odat miyamizga sezilarli zarar yetkazishi mumkin.
Shortlar qanday zarar yetkazadi?🔸
Diqqatni jamlash qobiliyatini pasaytiradi – Doimiy ravishda qisqa kontent iste’mol qilish miyani uzoqroq e’tibor berishdan chalg‘itadi. Natijada, kitob o‘qish yoki uzoqroq ma’lumotni tushunish qiyinlashadi.
🔸
Dopamin qaramligini kuchaytiradi – Har bir yangi video miyaga zavq (dopamin) beradi. Bu esa odatiy hayotdagi oddiy faoliyatlarni zerikarli qilib qo‘yadi va odam faqat tez zavq beradigan narsalarni qidira boshlaydi.
🔸
Xotirani zaiflashtiradi – Miyamiz muntazam ravishda qisqa va soddalashtirilgan axborotni qabul qilishga o‘rganib qoladi. Bu esa murakkab fikrlash va tafakkur qilish qobiliyatini susaytiradi.
🔸
Ishchanlik va samaradorlikni pasaytiradi – Ko‘pchilik “bir-ikki daqiqa short ko‘raman” deb boshlaydi, ammo natijada soatlar davomida vaqtini yo‘qotadi. Bu esa ish va o‘qishga bo‘lgan motivatsiyani kamaytiradi.
Qanday qilib miyani himoya qilish mumkin?✅
Short videolarni nazorat bilan tomosha qiling – Kuniga cheklangan miqdorda ko‘rishga harakat qiling.
✅
Fokus talab qiladigan mashg‘ulotlarga vaqt ajrating – Kitob o‘qish, yozish, chuqur o‘rganish kabi faoliyatlar miyani mustahkamlaydi.
✅
Uzoq formatdagi kontentni ko‘proq iste’mol qiling – Podkastlar, hujjatli filmlar, maqolalar miyani yaxshi ishlashga majbur qiladi.
✅
Suhbat va fikrlashga ko‘proq vaqt ajrating – Do‘stlar bilan real muloqot qilish, fikr almashish ham miyani faollashtiradi.
Shortlar qiziqarli bo‘lishi mumkin, lekin ularning ortiqcha iste’moli miyangizni “dangasa” qiladi. O‘z hayotingizni o‘zingiz nazorat qiling!
@Sharof_matematika
