Kafka va sayohatga chiqqan qo'g'irchoq
40 yoshida Frans Kafka Berlin hiyobonlaridan birida sayr qilayotib, o'z qo'g'irchog'ini yo'qotib qo'yib yig'layotgan qizaloqni uchratib qoladi. Kafkaning o'zini farzandlari yo'q edi, u uylanmagan. U qizaloq bilan birga uning qo'g'irchog'ini qidirishadi. Topa olishmagach, Kafka qizga ertaga ham shu yerda kutishini, birga yana qidiruvga chiqishlarini aytadi.
Ertasi kuni Kafka qizaloqqa "qo'g'irchoq tomonidan yozilgan" xatni beradi. Xatda: "Iltimos, yig'lama. Men dunyoni ko'rish uchun sayohatga otlandim. Senga o'z sayohatlarim haqida yozib turaman" deb yozilgan edi. Shu bilan Kafkaning umrini oxirigacha davom etgan tarix boshlandi. Kafka har safar qiz bilan ko'rishganda unga "qo'g'irchoqning xatlarini" o'qib berardi.
Kunlardan bir kuni qo'g'irchoq nihoyat Berlinga "qaytadi". Aniqrog'i, Kafka qizaloqqa o'zi oldinroq sotib olgan qo'g'irchoqni taqdim etadi. Ammo qizaloq: "Lekin bu mening qo'g'irchog'im emas" deydi. Shunda Kafka unga yana bitta xatni taqdim etadi. Xatda: "Mening sayohatlarim meni o'zgartirdi" deb yozilgan edi. Qizaloq qo'g'irchoqni quchoqladiyu, uni uyiga olib ketdi.
Bir yildan so'ng Kafka vafot etadi. Ko'p yillardan so'ng qiz qo'g'irchoqning ichidan kichkina qog'ozcha topib oladi. Unda shunday deb yozilgan edi: "Sen, ehtimol, o'zing sevgan har bir narsani yo'qotib qo'yarsan, biroq, ohir oqibat, yo'qotganing senga boshqacha ko'rinishda qaytib keladi".
Ushbu hikoya haqiqat yoki to'qima ekanligini bila olmaymiz. Chunki Kafka do'sti Maks Brodga o'zi yozgan har bir asarlarini, so'nggi yillaridagi dugonasi Dora Diamantga esa barcha xatlarni yoqib yuborishini vasiyat qilib qoldiradi. Maks Brod asarlarni yoqib yubormaydi, aksincha, ayrim asarlarini oxiriga yetkazadi. Dora Diamant esa qizaloq bilan bog'liq ushbu xatlarni vasiyatga ko'ra yoqib yuboradi, ammo Dora o'z memuarlarida Kafkaning qizaloqqa xatlar yozib kelgani haqida eslab o'tgan.
@kafkadan_qaydlar