Ajdar daraxti (Dracaena cinnabari yoki Dracaena draco), asosan Sokotra orollari va Kanar orollarida o‘suvchi, o‘ziga xos qiyofaga ega bo‘lgan daraxt. Uning yoshi boshqa daraxtlarga qaraganda biroz qiyinroq aniqlanadi, chunki u halqalar bo‘yicha emas, balki boshqa biologik xususiyatlarga qarab baholanadi.
Ajdar daraxtining yoshi qanday aniqlanadi?
Ajdar daraxtining yoshi quyidagi usullar orqali aniqlanadi.
1. Shoxlanish sikllari bo‘yicha
Ajdar daraxtlari yillik halqalar hosil qilmaydi, chunki ularning tanasi boshqa daraxtlardagi kabi yog‘och qatlamidan iborat emas. Ularning yoshi asosan shoxlanish tsikllari orqali aniqlanadi:
Daraxt dastlab bir o‘q shaklida o‘sadi, so‘ngra ma’lum bir vaqt o‘tib shoxlanadi.
Har bir shoxlanish sikli ma’lum vaqt (odatda 10-15 yil) davom etadi.
Daraxtdagi shoxlanish bosqichlarini sanab, uning yoshini taxmin qilish mumkin.
Misol: Agar daraxt birinchi shoxlanishni 15 yoshida amalga oshirsa va undan keyin har 10 yilda yangi shoxlar chiqsa, daraxtda necha marta shoxlanish bo‘lganini bilib, yoshini hisoblash mumkin.
2. Shoxlarning soni va uzunligi
Shoxlarning ko‘pligi va ularning o‘sish tezligi daraxt yoshini ko‘rsatishi mumkin.
Daraxt qanchalik eski bo‘lsa, shoxlari shunchalik kengayib, daraxt tojining o‘lchami kattaroq bo‘ladi.
3. Daraxtning balandligi
Ajdar daraxtlari sekin o‘sadi. Ularning balandligi har yili o‘rtacha bir xil o‘lchovda oshadi. Balandlikni o‘lchash orqali ham yoshini aniqlash mumkin, ammo bu faqat boshqa omillar bilan birga ishlatiladi.
4. Tadqiqotlar va laboratoriyaviy usullar.
Zamonaviy ilmiy usullar orqali daraxtning tanasidan kichik namunalar olinib, undagi kimyoviy izotoplar yoki hujayra tuzilishini o‘rganish orqali yoshini aniqroq baholash mumkin.
Ushbu usul daraxtga zarar yetkazishi mumkinligi sababli kamdan-kam hollarda qo‘llaniladi.
Qiziqarli fakt:
Ajdar daraxti o‘zining qizil smolasi bilan mashhur. Bu smola "ajdar qon" deb ataladi va qadim zamonlardan beri tibbiyot va san’atda ishlatilgan.
Xulosa
Ajdar daraxtining yoshini aniqlash asosan uning shoxlanish sikllari, shox soni va balandligi bo‘yicha hisoblanadi. Aniqroq ma’lumotlar olish uchun ilmiy tadqiqot usullari talab qilinadi. Bu jarayon boshqa daraxtlarnikidan farq qiladi, chunki ajdar daraxtlari yillik halqalar hosil qilmaydi.
🍀@RishtonnPerfect_Education
🍀@RishtonnPerfect_Education
🍀@RishtonnPerfect_Education
Kanalga aʼzo boʻling 👆👆👆👆
Ajdar daraxtining yoshi qanday aniqlanadi?
Ajdar daraxtining yoshi quyidagi usullar orqali aniqlanadi.
1. Shoxlanish sikllari bo‘yicha
Ajdar daraxtlari yillik halqalar hosil qilmaydi, chunki ularning tanasi boshqa daraxtlardagi kabi yog‘och qatlamidan iborat emas. Ularning yoshi asosan shoxlanish tsikllari orqali aniqlanadi:
Daraxt dastlab bir o‘q shaklida o‘sadi, so‘ngra ma’lum bir vaqt o‘tib shoxlanadi.
Har bir shoxlanish sikli ma’lum vaqt (odatda 10-15 yil) davom etadi.
Daraxtdagi shoxlanish bosqichlarini sanab, uning yoshini taxmin qilish mumkin.
Misol: Agar daraxt birinchi shoxlanishni 15 yoshida amalga oshirsa va undan keyin har 10 yilda yangi shoxlar chiqsa, daraxtda necha marta shoxlanish bo‘lganini bilib, yoshini hisoblash mumkin.
2. Shoxlarning soni va uzunligi
Shoxlarning ko‘pligi va ularning o‘sish tezligi daraxt yoshini ko‘rsatishi mumkin.
Daraxt qanchalik eski bo‘lsa, shoxlari shunchalik kengayib, daraxt tojining o‘lchami kattaroq bo‘ladi.
3. Daraxtning balandligi
Ajdar daraxtlari sekin o‘sadi. Ularning balandligi har yili o‘rtacha bir xil o‘lchovda oshadi. Balandlikni o‘lchash orqali ham yoshini aniqlash mumkin, ammo bu faqat boshqa omillar bilan birga ishlatiladi.
4. Tadqiqotlar va laboratoriyaviy usullar.
Zamonaviy ilmiy usullar orqali daraxtning tanasidan kichik namunalar olinib, undagi kimyoviy izotoplar yoki hujayra tuzilishini o‘rganish orqali yoshini aniqroq baholash mumkin.
Ushbu usul daraxtga zarar yetkazishi mumkinligi sababli kamdan-kam hollarda qo‘llaniladi.
Qiziqarli fakt:
Ajdar daraxti o‘zining qizil smolasi bilan mashhur. Bu smola "ajdar qon" deb ataladi va qadim zamonlardan beri tibbiyot va san’atda ishlatilgan.
Xulosa
Ajdar daraxtining yoshini aniqlash asosan uning shoxlanish sikllari, shox soni va balandligi bo‘yicha hisoblanadi. Aniqroq ma’lumotlar olish uchun ilmiy tadqiqot usullari talab qilinadi. Bu jarayon boshqa daraxtlarnikidan farq qiladi, chunki ajdar daraxtlari yillik halqalar hosil qilmaydi.
🍀@RishtonnPerfect_Education
🍀@RishtonnPerfect_Education
🍀@RishtonnPerfect_Education
Kanalga aʼzo boʻling 👆👆👆👆