Umrni qisqartiruvchi omillar ko‘p bo‘lib, ularning ko‘pchiligi noto‘g‘ri hayot tarzi yoki atrof-muhit ta’siri bilan bog‘liq. Quyida umrni qisqartiradigan asosiy sabablarga e’tibor qaratamiz:
---
1. Zararli odatlar
Chekish: Tamaki nafaqat o‘pkani, balki yurakni va boshqa ichki organlarni ishdan chiqaradi.
Spirtli ichimliklarni haddan tashqari iste’mol qilish: Jigar kasalliklari, yurak muammolari va miya faoliyatining buzilishiga olib keladi.
Narkotik moddalar iste’moli: Ular jismoniy va ruhiy salomatlikni tezda yomonlashtiradi.
---
2. Noto‘g‘ri ovqatlanish
Fast food va qayta ishlangan mahsulotlar: Yuqori miqdordagi yog‘, tuz va qandni o‘z ichiga oladi, bu esa yurak-qon tomir kasalliklariga sabab bo‘ladi.
Vitamin va minerallar yetishmasligi: Organizmning immun tizimini zaiflashtiradi.
Jigarrang va shakarli ichimliklar: Qondagi qand miqdorini oshirib, diabet xavfini kuchaytiradi.
---
3. Harakatsizlik
Jismoniy faollikning yo‘qligi yurak-qon tomir kasalliklari, semizlik va mushaklarning zaiflashishiga olib keladi.
Kun bo‘yi o‘tirib ishlash yoki harakatsiz turmush tarzi hayot sifatini pasaytiradi.
---
4. Uyqusizlik yoki noto‘g‘ri uyqu rejimi
Kam uyqu (kechasi 6 soatdan kam): Yurak xurujlari, qandli diabet va ruhiy muammolar xavfini oshiradi.
Kecha bilan uxlamaslik: Biologik soatni buzadi va organizmni charchatadi.
---
5. Kronik stress va depressiya
Uzoq muddatli stress immunitetni pasaytirib, yurak kasalliklari va boshqa surunkali kasalliklarga olib keladi.
Ijobiy fikrlashning yo‘qligi hayot sifatini pasaytiradi.
---
6. Atrof-muhit ta’siri
Havoning ifloslanishi: O‘pka va yurak kasalliklarini keltirib chiqaradi.
Suv va oziq-ovqatning ifloslanishi: Toksinlar organizmga zarar yetkazadi.
Zararli moddalar bilan ishlash: Kimyoviy moddalarga ta’sir qilish saraton xavfini oshiradi.
---
7. Kasalliklarni nazorat qilmaslik
Tibbiy ko‘rikdan o‘tmaslik: Kasalliklarni erta aniqlamaslik ularni asoratli bosqichga o‘tishiga sabab bo‘ladi.
Qon bosimini yoki qand miqdorini nazorat qilmaslik: Yurak va miya qon tomirlarining shikastlanishiga olib keladi.
---
8. Ijtimoiy izolyatsiya
Do‘stlar va oila bilan aloqaning yo‘qligi yolg‘izlik hissini kuchaytirib, ruhiy tushkunlikka olib keladi.
---
9. Tez-tez g‘azablanish va negativ fikrlash
Tez g‘azablanish va stressga berilish yurakning me’yoridan tashqari ishlashiga sabab bo‘ladi.
---
10. Haddan tashqari xavfli xatti-harakatlar
Tez haydash yoki xavfsizlik qoidalariga rioya qilmaslik: Avariya xavfini oshiradi.
Himoya vositalarisiz sport bilan shug‘ullanish: Jarohatlarga olib kelishi mumkin.
---
Agar bu omillardan ehtiyot bo‘lib, sog‘lom hayot tarzini tanlasangiz, hayot sifatini yaxshilab, umrni uzaytirishingiz mumkin.
© Chatgpt
@Merkuriylikk
---
1. Zararli odatlar
Chekish: Tamaki nafaqat o‘pkani, balki yurakni va boshqa ichki organlarni ishdan chiqaradi.
Spirtli ichimliklarni haddan tashqari iste’mol qilish: Jigar kasalliklari, yurak muammolari va miya faoliyatining buzilishiga olib keladi.
Narkotik moddalar iste’moli: Ular jismoniy va ruhiy salomatlikni tezda yomonlashtiradi.
---
2. Noto‘g‘ri ovqatlanish
Fast food va qayta ishlangan mahsulotlar: Yuqori miqdordagi yog‘, tuz va qandni o‘z ichiga oladi, bu esa yurak-qon tomir kasalliklariga sabab bo‘ladi.
Vitamin va minerallar yetishmasligi: Organizmning immun tizimini zaiflashtiradi.
Jigarrang va shakarli ichimliklar: Qondagi qand miqdorini oshirib, diabet xavfini kuchaytiradi.
---
3. Harakatsizlik
Jismoniy faollikning yo‘qligi yurak-qon tomir kasalliklari, semizlik va mushaklarning zaiflashishiga olib keladi.
Kun bo‘yi o‘tirib ishlash yoki harakatsiz turmush tarzi hayot sifatini pasaytiradi.
---
4. Uyqusizlik yoki noto‘g‘ri uyqu rejimi
Kam uyqu (kechasi 6 soatdan kam): Yurak xurujlari, qandli diabet va ruhiy muammolar xavfini oshiradi.
Kecha bilan uxlamaslik: Biologik soatni buzadi va organizmni charchatadi.
---
5. Kronik stress va depressiya
Uzoq muddatli stress immunitetni pasaytirib, yurak kasalliklari va boshqa surunkali kasalliklarga olib keladi.
Ijobiy fikrlashning yo‘qligi hayot sifatini pasaytiradi.
---
6. Atrof-muhit ta’siri
Havoning ifloslanishi: O‘pka va yurak kasalliklarini keltirib chiqaradi.
Suv va oziq-ovqatning ifloslanishi: Toksinlar organizmga zarar yetkazadi.
Zararli moddalar bilan ishlash: Kimyoviy moddalarga ta’sir qilish saraton xavfini oshiradi.
---
7. Kasalliklarni nazorat qilmaslik
Tibbiy ko‘rikdan o‘tmaslik: Kasalliklarni erta aniqlamaslik ularni asoratli bosqichga o‘tishiga sabab bo‘ladi.
Qon bosimini yoki qand miqdorini nazorat qilmaslik: Yurak va miya qon tomirlarining shikastlanishiga olib keladi.
---
8. Ijtimoiy izolyatsiya
Do‘stlar va oila bilan aloqaning yo‘qligi yolg‘izlik hissini kuchaytirib, ruhiy tushkunlikka olib keladi.
---
9. Tez-tez g‘azablanish va negativ fikrlash
Tez g‘azablanish va stressga berilish yurakning me’yoridan tashqari ishlashiga sabab bo‘ladi.
---
10. Haddan tashqari xavfli xatti-harakatlar
Tez haydash yoki xavfsizlik qoidalariga rioya qilmaslik: Avariya xavfini oshiradi.
Himoya vositalarisiz sport bilan shug‘ullanish: Jarohatlarga olib kelishi mumkin.
---
Agar bu omillardan ehtiyot bo‘lib, sog‘lom hayot tarzini tanlasangiz, hayot sifatini yaxshilab, umrni uzaytirishingiz mumkin.
© Chatgpt
@Merkuriylikk